Tìm giá chỉ tị lớn số 1 (GTLN) cùng giá trị nhỏ nhất (GTNN) của biểu thức (biểu thức chứa dấu căn, biểu thức chứa dấu giá trị tuyệt đối,...) là một trong những dạng toán lớp 9 có tương đối nhiều bài kha khá khó và đòi hỏi kiến thức vận dụng linh hoạt trong mỗi bài toán.
Bạn đang xem: Giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất
Bài viết này sẽ chia sẻ với các em một số trong những cách tìm giá chỉ trị lớn số 1 (GTLN, Max) cùng giá trị nhỏ dại nhất (GTNN, Min) của biểu thức (biểu thức đại số đựng dấu căn, chứa dấu quý hiếm tuyệt đối,...) qua một trong những bài tập minh họa nuốm thể.
° Cách tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ dại nhất của biểu thức đại số:
* Phương pháp: (đối cùng với biểu thức 1 biến số)
- mong tìm giá bán trị lớn nhất hay giá chỉ trị nhỏ tuổi nhất của một biểu thức ta có thể thay đổi biểu thức thành dạng: A2(x) + const ;(A biểu thức theo x, const = hằng số).
* ví dụ như 1: cho biểu thức: A = x2 + 2x - 3. Tra cứu GTNN của A.
° Lời giải:
- Ta có: A = x2 + 2x - 3 = x2 + 2x + 1 - 1 - 3 = (x + 1)2 - 4
- do (x + 1)2 ≥ 0 ⇒ (x + 1)2 - 4 ≥ -4
⇒ A ≥ - 4 dấu bởi xảy ra, tức A = - 4 ⇔ x + 1 = 0 ⇔ x = -1
- Kết luận: Amin = -4 khi và chỉ khi x = -1.
* lấy ví dụ như 2: Cho biểu thức: A = -x2 + 6x - 5. Tìm GTLN của A.
° Lời giải:
- Ta có: A = -x2 + 6x - 5 = -x2 + 6x - 9 + 9 - 5 = -(x - 3)2 + 4 = 4 - (x - 3)2
- vị (x - 3)2 ≥ 0 ⇒ -(x - 3)2 ≤ 0 ⇒ 4 - (x - 3)2 ≤ 4
⇒ A ≤ 4 dấu bởi xảy ra, tức A = 4 ⇔ x - 3 = 0 ⇔ x = 3
- Kết luận: Amax = 4 khi còn chỉ khi x = 3.
* lấy ví dụ 3: Cho biểu thức:

- tra cứu x để Amax; tính Amax =?
° Lời giải:
- Để A đạt gía trị lớn nhất thì biểu thức (x2 + 2x + 5) đạt giá chỉ trị nhỏ dại nhất.
- Ta có: x2 + 2x + 5 = x2 + 2x + 1 + 4 = (x + 1)2 + 4
- Vì (x + 1)2 ≥ 0 nên (x + 1)2 + 4 ≥ 4
dấu "=" xảy ra khi và chỉ khi x + 1 = 0 ⇔ x = -1
Vậy



° Cách tìm giá trị mập nhất, giá bán trị nhỏ nhất của biểu thức cất dấu căn:
* Phương pháp: (đối cùng với biểu thức 1 đổi thay số)
- cũng như như giải pháp tìm ở phương thức trên, vận dụng đặc điểm của biểu thức ko âm như:


- vệt "=" xẩy ra khi A = 0.
* lấy ví dụ như 1: Tìm GTNN của biểu thức:

° Lời giải:
- Ta thấy:


Vì (x - 1)2 ≥ 0 ⇒ 2(x - 1)2 ≥ 0 ⇒ 2(x - 1)2 + 3 ≥ 3
nên


* lấy một ví dụ 2: Tìm GTLN của biểu thức:

° Lời giải:
- Ta có:


Vì (x - 1)2 ≥ 0 ⇒ -3(x - 1)2 ≤ 0 ⇒ -3(x - 1)2 + 5 ≤ 5
nên


* lấy một ví dụ 3: Tìm GTLN của biểu thức:

° Lời giải:
- Ta có:







* lấy một ví dụ 4: Tìm GTLN của biểu thức:

° Lời giải:
- Điều kiện: x≥0
- Để A đạt giá chỉ trị lớn nhất thì

- Ta có:


Lại có:


Dấu"=" xảy ra khi



- Kết luận: GTLN của A = 4/7 lúc x = 1/4.
° Cách tìm giá trị khủng nhất, giá bán trị nhỏ dại nhất của biểu thức cất dấu giá trị tuyệt đối:
* Phương pháp: (đối với biểu thức 1 thay đổi số)
- việc này cũng chủ yếu dựa vào tính ko âm của trị hay đối.
* lấy ví dụ như 1: kiếm tìm GTLN của biểu thức:

° Lời giải:
- Ta có: |2x - 2| ≥ 0 ⇔ -|2x - 2| ≤ 0 ⇔ 5 -|2x - 2| ≤ 5
Dấu "=" xẩy ra khi |2x - 2| = 0 ⇔ 2x - 2 = 0 ⇔ x = 1
Vậy Amax = 5 ⇔ x = 1
* ví dụ như 2: Tìm GTNN của biểu thức: A = |9 - x| - 3
° Lời giải:
- Ta có: |9 - x| ≥ 0 ⇔ |9 - x| ≥ 0 ⇔ |9 - x| - 3 ≥ -3
Dấu "=" xẩy ra khi |9 - x| = 0 ⇔ 9 - x = 0 ⇔ x = 9
Vậy Amin = -3 ⇔ x = 9
Như vậy, các bài toán trên dựa trên các chuyển đổi về dạng tổng hoặc hiệu của biểu thức không âm (bình phương, trị giỏi đối,...) với hằng số nhằm tìm ra lời giải. Thực tế, còn nhiều vấn đề phải sử dụng bất đẳng thức Cauchy (Cosi) cho hai số a, b ko âm:



Xem thêm: Trịnh Nam Sơn Con Tim Thật Thà, Lời Bài Hát Con Tim Thật Thà
* lấy ví dụ như 1: Tìm giá chỉ trị nhỏ nhất của biểu thức:

° Lời giải:
- vày a,b>0 nên

- Áp dụng bất đẳng thức Cauchy (còn hotline là bất đẳng thức so sánh giữa trung bình cùng và vừa đủ nhân AM-GM (Arithmetic Means - Geometric Means)).